Sağlıkta iletişim sorunu (Konya örneğinde bir çalışma)
23 Kasım 2024, Cumartesi 00:01İletişim sorunu sağlık hizmetlerinden yararlanan bireylerin sisteme güveninde etken kriter midir? Ben bu soruya “evet” derim de bakalım bilimsel araştırma ne demiş? Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü adına Sn. Ayşe Arı bu konuyu “Sağlık İletişimi Sorunlarının Sağlık Sistemine Etkisi: Konya Örneği” başlıklı yüksek lisans tezi olarak araştırmış ve 2024 yılında yayınlamışlar. (Danışman Sn. Dr. Öğr. Üyesi Hilal Akman Dömbekci) Çalışmaya 18 yaş üzeri 384 kişi katılmış. Yıllar önce okuduğum bir çalışmada Dünya Sağlık Örgütü hekim yanına giren hastaların tedaviyi kabul edip etmeyeceklerine ilk üç dakikada karar verdiğini açıklamaktaydı. Gelelim çalışma veri analizine; katılımcıların % 52.6 kadın, % 47.6 erkek; 18 yaştan 56 ve üzerine kadar gruplar var ve yaş ortalaması 42.15; çalışmada; evliler % 54.7; eğitim durumunda lisans grubu % 32.8 ile en çok; gelir durumunda en fazla” asgari ücretin iki katı” grubu % 37; sağlık personeli ile iletişim sorunu yaşayan % 31.5; yaşamayan % 68.5; sağlık personeline güvenen % 71.5, güvenmeyen % 28.9; bireylerin % 67.2’si şehir merkezinde ikamet etmekte. Bireylerin en fazla sağlık personeli ile hastalıklarının ne olduğu konusunda doğrudan iletişim kurmakta zorlandıkları, en az problemleri ise sağlık personeli ile muayene esnasında kendilerini ifade etme esnasında yaşadıkları söylenebilir. Kadın bireylerin muayene ortamında daha fazla sorun yaşadıkları ve kendilerini daha az rahat hissettikleri; istatistiksel olarak anlamlı olmasa da erkek bireylerin sağlık sistemlerine olan güvensizliklerinin kadınlara göre daha yüksek olduğu belirlenmiş. İletişim sorunu yaşama en çok 26-45 yaş grubunda. Sistem güvensizliği benzer şekilde 26-45 yaş grubunda yüksek ve bu da iletişimsizlikte olduğu gibi artan yaşla birlikte azalmakta. Bekar bireyler evli bireylere göre daha fazla sorun yaşamakta. Eğitim düzeyi arttıkça sorun ve güvenilmezlik artış eğiliminde. Sistem sorun ve güvenilmezliğinde şehirde yaşayanların oranı taşrada yaşayanlara göre daha yüksek bulunmuş. Benzer şekilde gelir düzeyi arttıkça sorun ve güvenilmezlik artmakta. Sağlık personeline güvenmeyen bireyler daha fazla sorun yaşadıklarını ifade etmişler. Sağlık personeli ile bireylerin sağlık iletişimi yaşamalarına neden olarak hekimlerin mesleki diğer bir ifadeyle tıbbi terminoloji kullanmalarının yol açtığı ifade edilmiştir. (Yağbasan ve Çakar(2006) ve Gezergün ve diğ. (2006))
Veri analizinden sonra çalışmacıların önerilerine gelince; sağlık hizmetlerinden yararlanan bireylere sağlık kurum ve kuruluşlarında anket vb. uygulanarak doğrudan görüşlerine başvurulması böylece aksaklık veya memnuniyetsizlikleri giderici gerekli düzeltici işlemler yapılarak sağlık hizmetlerinin kalitesinin artırılması önerilebilir. Sağlık sistemi yöneticileri ve sağlık personeline yönelik olarak düzenlenen seminer, hizmet içi eğitim vb. programlarda araştırma sonuçları hakkında bilgilendirme yapılması ve konunun öneminin daha iyi kavranması sağlanabilir. Sağlık çalışanlarına, hasta ve hasta yakınlarıyla etkili ve empatik iletişim kurabilmeleri için düzenli eğitimler verilmelidir. Bu eğitimler, sağlık çalışanlarının iletişim becerilerini geliştirerek güven ortamının oluşmasına katkı sağlayacaktır. Sağlık hizmetleri hakkında hastalara açık ve anlaşılır bilgiler sunulmalıdır.Tedavi süreçleri, olası riskler ve alternatifler hakkında şeffaf bilgilendirme, hastaların sağlık sistemine duydukları güveni artıracaktır .Hastaların ve hasta yakınlarının geri bildirimde bulunabilecekleri mekanizmalar oluşturulmalıdır. Sağlık kuruluşları, bu geri bildirimleri değerlendirerek hizmet kalitesini ve iletişim süreçlerini sürekli iyileştirmelidirler. Dijital platformlar ve mobil uygulamalar aracılığıyla hastaların sağlık bilgilerine kolay erişim sağlaması ve sorularını hızlı bir şekilde yanıtlanabilmesi ,iletişim sorunlarını azaltarak güven duygusunu pekiştirecektir. Hekim olarak benim ekleyeceklerim sağlık çalışanları memnuniyetinin de sorunları azaltmada etkin olacağı, bunun için de hastane yöneticilerinin kendilerini makam odasında izole etmemeleri ve çalışanlara da hizmet verdikleri kitleye de yakın olmaları gerektiğidir. Alo 184 aracılığıyla olan yanlış ve haksız uygulamalara son verilmelidir. Medya sistemdeki çürük elmaları teşhir ederken genelleme yapmamalıdır. Son not; hasta ve yakınları sanal alem hekimliği takibinden uzak dururlarsa çok daha nitelikli hizmet alacaklardır.
Yorum Yazın
E-posta hesabınız sitede yayımlanmayacaktır. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişdir.