Şiddet; Milli Güvenlik Sorunu Haline Mi Geldi?

Ülkemizde son dönemlerde sokaklara taşan şiddet olaylarına tanık olmak, her gün bir kadının ya da çocuğun uğradığı şiddet ile karşılaşmak hepimiz açısından üzüntü verici ve kabul edilemez bir hal aldı.

Her gün yazılı ya da sözlü basında darp edilen kiracılar, dövülen doktorlar, hastanelik olan öğretmenler, birbirini sokak ortasında kurşunlayan insanlar, öldürülen kadınlar, kan ve cinayetle sonuçlanan alacak verecek çatışmaları, şehir magandalığı haberleri var.

İnsanların birbirine olan sabır ve tahammüllerinin son derece azaldığı gözlemleniyor.

En küçük bahanelerle başlayan yumruk yumruğa, sonu ölümle biten kavgalar...

Şiddet kavramı Dünya Sağlık Örgütü'nün yapmış olduğu tanımlama doğrultusunda "sahip olunan gücün veya yetkinin başka bir insana, bir gruba ya da bir topluluğa karşı uygulanması ve bunun sonucunda şiddete maruz kalan tarafta yaralanmaya, psikolojik zarara veya ölüme yol açması ya da bunlara yol açma olasılığının bulunması" şeklinde açıklanabilir.

Şiddet çeşitlerini fiziksel şiddet, cinsel şiddet, psikolojik şiddet, ekonomik şiddet şeklinde gruplayabildiğimiz gibi, maruz kalan grup açısından da aile içi şiddet, kadına şiddet, çocuğa şiddet, hayvana şiddet, engelliye şiddet, yaşlıya şiddet, akranlar arasında şiddet, iş yerinde şiddet gibi gruplandırma yapabiliriz. Burada önemli olan şiddetin kaynağının ne olduğu ve bunu nasıl engelleyebileceğimiz olmalıdır.

Şiddet, insan yaşamının her alanında karşılaşılan ve dünyada giderek önemli duruma gelen bir toplum sağlığı sorunudur. Şiddet aynı zamanda insan hakları ihlalidir.

İnsanın insana şiddeti, çeşitli nedenleri, farklı boyutları olan toplumsal bir olgudur ve şiddetin görülmediği bir toplum yoktur. Fakat yaygın olan şiddet biçimi çağdan çağa değiştiği gibi, aynı çağda toplumdan topluma da değişmekte; şiddetin bir türü bazı toplumlarda yaygın olmasına rağmen, bazı toplumlarda ise ya hiç görülmemekte ya da istisna düzeyinde yaşanmaktadır.

Örneğin, günümüzde, ABD ve Avrupa’da bir kişinin tanımadığı kişilere yönelik toplu katliam olaylarına karşılık, Türkiye’de ise aile içi şiddet, özellikle de kadına yönelik şiddet olayları yaygın olarak yaşanmaktadır.

Üzülerek konuşuyor, konuşamıyor, yazıyor, okuyor, okuyamıyor, izliyor ve izleyemiyoruz ki; toplumsal olarak son yıllarda hızla artan ve farklı bölgelerde gerçekleşen birçok sosyal şiddet olayı yaşamaktayız. Elbette istikrarlı devam eden bu sosyal şiddet olayları biz yetişkinleri ciddi boyutlarda ve dahası toplu olarak etkiliyor ve kolektif bir travma yaratıyor.

Yaşadığımız bu sosyal şiddet vakalarının ülkemizin geleceği olan çocukları ve kadınları nasıl etkiliyor olabileceği sorusuna verebileceğimiz cevaplar; sosyal şiddetin boyutlarının geçici değil kalıcı, uzun vadeli, ve birkaç nesli etkileyebilecek gibi duruyor.

Şiddeti körükleyen, şiddete zemin hazırlayan pek çok sorun var tabii ama televizyonlarda son zamanlarda izlediğimiz filmlerde, dizilerde şiddetin dozu giderek artıyor ve şiddet normalleştiriliyor.

Bir gece önce izlenen futbol maçı ya da televizyon dizisindeki dram, günlük konuşmaların konusunu oluşturarak hayata nüfuz ediyor. Televizyon ile yetişmiş nesillerin yaşamlarını da televizyon üzerinden şekillendirdiğini belirten uzmanlar, izleyiciler için şiddetin dramın yanı sıra komedi dizilerinde de fazlaca işlendiğini ifade ediyor

Şiddet içerikli oyunların çocuklarda “şiddet” kavramını normalleştirdiğini belirten uzmanlar, bu durumun şiddetin normal hayata taşınmasında etkili olduğunu vurguluyor. Şiddet içeren oyunların çocukta “ters kimlik” etkisi oluşturabileceğini belirten uzmanlar, “Özellikle gerçek yaşamda sağlıklı akran ilişkileri kuramayan, dışlanma yaşayan, olumsuz benlik duygusu olan çocuk ve ergenler, bu oyunlarla edindikleri kimlik üzerinden kendilerini ifade etmeye başlayabiliyor. 

Psikolojik şiddet, günlük yaşamda daha yaygındır. Aşağılama, tehdit, manipülasyon, izolasyon gibi davranışlar, iş yerinde, evde, okullarda ve sosyal ortamlarda sıkça görülüyor.

En büyük korkumuz, bir süre sonra şiddetin normalleştirilmesi.

Özellikle son dönemlerde toplumda infial yaratan, sosyal medya ve haberlere yansıyan suç haberlerinin faillerinin, daha önce bir ya da birkaç suçtan dolayı hükümlü olduğunun ortaya çıkması toplum nezdinde hükümlülerin yeteri kadar ceza almadığı hatta yaptıkları eylemlerin yanına kar kaldığı yönünde olan algıları artırmıştır.

Bu durumda; suç oranlarının artmasına, toplumsal barışın ve kamu düzeninin tehlikeye düşmesine ve kamu vicdanının hukuka olan güveninin de yok olmasına sebebiyet vermektedir.

Kamu Başdenetçisi Şeref Malkoç; Türkiye'de şiddetin genel olarak her alanda bulunduğunu, bundan en fazla etkilenenlerin de çocuklar ve kadınlar olduğunu vurgulayarak, şöyle devam etti:

 “Bu konu Türkiye'nin milli güvenlik sorunlarından biri haline geldi. İlgili kurumların, Milli Güvenlik Kurulunun bu şiddet konusunu özel olarak incelemesi gerektiğini şifahi olarak ilgili kurumlara ilettik. Şiddet konusu, özellikle kadına, çocuğa, kırılgan gruplara yönelik şiddet konusu mutlaka bir milli güvenlik sorunu olarak ele alınmalı ve mutlaka devletin bütün kurumları eylem planı hazırlamalı. Sadece Aile Bakanlığının veya kadınla ilgili kuruluşların tek başına üstesinden gelebileceği bir sorun değil. Aynı şekilde uyuşturucuyla mücadele, kumar da milli güvenlik sorunu olarak Milli Güvenlik Kurulunda değerlendirilmeli.”

Her bireyin insan olarak değerli olduğun kabul edilmesi, bunun toplumsal bir norm haline gelmesi oldukça önemli. Kadınlar, çocuklar, engelliler, yaşlılar daha çok değer görürse şiddeti engellemek adına çok önemli bir adım atılmış olur. Medya dilinin şiddeti uzaklaştırmaya yönelik olması, şiddeti önleyici tedbirlerin de alınması gerekiyor

Unutulmamalıdır ki kadınların ve çocukların katledilmesinin adı kötülüktür. Bu kötülüğün üzerine gitmek, kendini güvende hissedebilen bir toplumda yasa koyuculardan uygulayıcılara, tüm yurttaşların birlikte yürütmesi gereken bir mücadeledir.

Ancak yasalarla korunan bir toplum güven içinde yaşamını sürdürebilir.