Türkiye'de Az Bilinen Bir  Akdeniz Çerezi: Tirmis( Termiye )

Sevgili Okurlarım bugün size ilginç bir meyveden söz etmek istiyorum. Termiye (Tirmis ) Akdeniz ülkelerine özgü ıslak bir çerezdir.Türkiye'de ise bazı yöreler dışındapek tanınmamaktadır.Antalya yöresinin yerel lezzetlerindendir, Tirmisçidenilen seyyar satıcılar tarafından hazırlanıp sokaklarda satılmakta, evlerde de yapılmaktadır. Konya ve Isparta'da ise termiyeadıyla bilinmektedir.

Görünümü mısır tanesine benzeyen Termiye( tirmis ) aslında bir tür yabani acı bakladır. Baklagiller sınıfından, Latince ismi Lupinus Albus L. (ya da Lupinus termis) olan bir bitkinin tokumlarından elde edilir. Anavatanı Akdeniz havzasıdır, Eski Mısır ve Antik Roma’da yiyecek olarak tüketilmiştir. Tirmis ülkemizde termiye, acı bakla, delice bakla, gâvur baklası, kurt baklası, mısır baklası, Yahudi baklası gibi değişik isimlerle anılmaktadır.

         Termiye(Tirmis) Akdeniz ülkelerinin ortak lezzetlerinden birisidir. Mısır’da turmus ya da termis, İspanya’da altramuces, Portekiz’de tremeços denilmekte ve publarda biranın yanında ikram edilmektedir. İtalya, Yunanistan, Suriye, Lübnan, Ürdün ve İsrail'de de tüketilmektedir. Bu ülkelerin çoğunun sokaklarında camekânlı seyyar tezgâhlarda Termiye(tirmis) satılmaktadır. İtalya'da geleneksel Christmas atıştırmalığı olarak zeytinle aynı tabakta sunulmaktadır.

          Şimdi ise Termiyenin faydalarında söz etmek istiyorum. Zengin bir protein kaynağı olan Termiye(tirmis)bağırsakları çalıştırır, düzenli kullanıldığında hemoroite iyi gelir ve kan şekerini düşürür.

           Günümüzün yağlı ve sağlıksız atıştırmalıklarıyla rekabet edebilecek özelliktedir ve çoğu Avrupa ülkesinde rağbet görür, sevilerek tüketilir. Türkiye'de ise ne yazık ki pek tanınmamış, yerel bir çerez olmanın ötesine geçememiştir. Oysa kendine has bir tadı olan, neredeyse ayçiçeği gibi bağımlılık yaratan, çocukların çok severek yedikleri bir atıştırmalıktır.

           Tirmis ve tirmisçilik Antalya içinsadece bir çerez değil ayrıca önemli bir kültürel unsurdur. Günümüzde tüketim alışkanlıklarının değişmesi, çerez çeşitlerinin artması gibi faktörlerle en iyi bilindiği Antalya'da bile tirmis tüketimi ve bilinilirliği azalmıştır. Tirmisin kaybolan lezzetlerimizden biri olmamasıiçin tirmisi tanıtmaya, evde tirmis yapmaya ve bu özel çerezi yakınlarınızla paylaşmaya ne dersiniz? Termiye Konya’da ki pazarlarda rahatlıkça bugünlerde bulabilirsiniz.

            Sağlıklı sebze ve meyve yiyin. Sağlıklı kalın ve Esenkalın