“VAR MISIN” DOĞAN CÜCELOĞLU

Ünlü iletişimci ve psikolog Doğan Cüceloğlu geçen ay hayatını kaybetti.

Silifke’de dünyaya gelen Cüceloğlu ülkemizde ve Amerika’da uzun yıllar akademisyen olarak çalıştı. Ülkemizin iletişim ve psikoloji alanında yetiştirdiği büyük değerlerden birisi.

Ölümünden bir ay önce piyasaya çıkan “Kendini keşfetmeye ve zorluklarla başa çıkmaya var mısın?” adlı kitabını okudum. Kitabı okuyunca hayata dair bilmediğimiz çok değerlerin olduğunu gördüm. Zaten hayat bir insan kaç yaşında olursa olsun öğrenilerek yaşanmıyor mu? Öğrenmek, sürekliliği gerektiren bir olgu. “Öğrenmenin yaşı yok” sözü tam olarak bu gerçeğinin altını kalın çizgilerle çizen güzel bir söz. Gerçekten de “Öğrenmenin yaşı yok” Bu gerçeği kabul eden insan hayatı da daha kolay ve rahat yaşayabiliyor.

İnsanın “Ben hayata dair zaten her şeyi biliyorum” ekabirliğine düşmemesi lazım. Elinde bulundurduğu güç ve imkanları da hayatın kendisi olarak görmemesi lazım. Önemli olan mümkün olduğu kadar hayatı sorunsuz ve stresten uzak ve kaliteli bir şekilde yaşamak olmalı.. Bunun yolunun  öğrenmek olduğunu düşünüyoruz.. Yeni ve farklı kapılar düşünce ve hayata kapatıldığında insan kendi doğrularının esiri oluyor ve dar bir düşünce alanında sıkışıp kalıyor.

Doğan Cüceloğlu’nun “Kendini keşfetmeye ve zorluklarla başa çıkmeye var mısın?” adlı kitabına dönelim. Kitap, her yaşta, her insanın okuması gereken bir kitap.. Hoca’nın “Savaşçı” adlı kitabı da öyle.

Cüceloğlu’nun, güçlü bir yaşam için kitaptaki önerilerinin çok az kısmının başlıkları şöyle.

“İNSAN İNSANA İLİŞKİNİN ALTI BOYUTU”

-Seni önemsiyorum,

-Seni olduğun gibi kabul ediyorum,

-Sana tekliğin içinde değer veriyorum,

-Sen muhteşem bir potansiyelsin,

-Sana emek ve zaman vermek istiyorum. Çünkü sen sevilip geliştirilmeye layıksın.

-Sen bir bireysin, buna saygı duyuyorum ama biz bir aileyiz aynı ekipteyiz ve senin de bu ekipte sorumlulukların var.

“İNSANA DAİR BENİ HALA ŞAŞIRTAN YEDİ ŞEY”

-Dünyaya gelen her bir insan yavrusu bir mucize, muhteşem bir potansiyeldir. Bu potansiyelde hem sınırsız iyilik hem de kötülük vardır. Bu potansiyel şimdiye kadar keşfedilmiş ve şimdiden sonra keşfedilecek bütün yeni buluşların kaynağıdır.

-İnsan bedenindeki kan damarlarını dünyanın çevresinde dört defa dolaşacak bir uzunluk oluşturur. Sadece insan beynindeki kılcal kan damarlarının uzunluğunun toplamı 160 bin kilometredir.

-İnsan burnu bir trilyon kokuyu birbirinden ayırt edebiliyor.

-Uyurken bile insan beyni çalışıyor. Bir çok kararımız biz farkında olmadan bilinçaltında alınmış kararlardır.

-İnsan beyninin kapasitesi, bireysel yakın ilişki kurup “arkadaşımız” diyebileceğimiz insan sayısını yüz elli civarında sınırlandırmıştır.

-Bütün toplumlarda ve zamanlarda insanlar arasında yer alan tüm konuşmaların yüzde sekseninin dedikodu olduğu düşünülüyor.

-İnsan niyet ederek, bilinçle egzersizlerle kendi beyin yapısını değiştirip geliştirebiliyor.

“HEMEN BİR KENARA KALDIRMAMIZ GEREKEN BEŞ ALIŞKANLIĞIMIZ”

-Başkalarını kırmamaka için kolayca söz vermek,

-Kişinin sadece davranışına bakıp, davranışının arkasındaki niyeti hesaba katmamak,

-Öfkenin tutsağı olarak hemen karar verip tepkide bulunmak,

-Keyif alınan bir alanda gelişim için hiç değilse haftada bir zaman ayırmamak,

-Duyguların söylediklerini dinlememek.

“HAYATIN HER AŞAMASINDA MUHAKKAK AKLIMIZDA TUTMAMIZ GEREKEN BEŞ ŞEY”

-İçinde bulunduğun koşullarda doğru olanın ne olduğunu unutma ve doğru olanı yapmaya çalış.

-Kendi içinde iyi ve kötü tarafların olduğunu unutma ve seçimlerini yaparken nasıl bir gelecek inşa etmek istediğini aklında tut.

-Elinden geldiğince kendinle tutarlı ol. Kendi gözünde ve diğerlerinin gözünde güvenilir bir insan olmayı ihmal etme.

-Ekipteki insanların iyi taraflarını gör, ifade et ve onların hayatına anlamlı bir katkı da bulunmaya özen göster.

-Kendi özünün derinliğini ve zenginliğini önemse, anlamak için kendinle seceven bir tavır içinde sohbet etmeyi ihmal etme.

“DİKKAT KESİLMEMİZ GEREKEN DÖRT İNSAN TİPİ”

-Yaşam çoşkusu olmayan, mikaneleşmiş insan,

-“Benim  gibi düşünmez ve duymazsan sen de bir bozukluk vardır” tavrı içinde olan insan.

-Kendisini hesaba katmayan, “Sen ne olmamı istersen onu olurum” tavrı içinde olan insan.

-Duygularını yönetemeyen, aksine duyguları tarafından yönetilen insan.

“İLİŞKİLERDE YAPTIĞMIZ ALTI HATA”

-Dinlemeyi ihmal edip karşısındakinin gözüyle olaya bakmamak,

-Karşısındakini olduğundan az görmek,

-İlişkilerde yaptığn hatayı kabul etmeyip örtbas etmeye  çalışmak,

-Davranışların ve konuşmaların arkasındaki gerçek niyeti ihmal etmek,

-Başkalarının düşünce ve davranışlarının sonucu kurban haline gelmeye ve bütün suçun üstüne yüklenmesine izin vermek,

-Oluşan olumsuz havaya kapılıp dirayeti kaybetmek.

Seviili okurlar, “Var mısın?” da daha nice görüş ve değerlerdirmeler var. Biz, bir köşe yazısı sınırları içerisinde bunların çok az bir kısmını nakledebildik.

Söz konusu kitapta Cüceloğlu tarafından yerli ve yabancı yazarlara ait okunması tavsiye edilen uzun bir de kitap listesi var. Biz, okumadığımız bazı kitapların listesini yaptık..

Kitapta felsefenin kurucularından Edmund Husserl’in kısa ve anlamlı bir şiir’de yer vermiş Cüceloğlu..

O ŞİİR ŞÖYLE

Anlatamam derdimi dertsiz insana

Dert çekmeyen dert kıymetin bilmez

Derdim bana derman imiş bilmedim

Hiç bir zaman gül dikensiz olamaz.

Bizden de bir söz..

Kültürümüz büyük bir hazine. İstifade etmek ve kıymetini bilmek lazım.